Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954) bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng.

          Trên cơ sở nắm chắc tình hình, đánh giá đúng, đầy đủ về địch, ta, địa hình, thời tiết, Bộ Chính trị, Tổng Quân ủy đã quyết định mở chiến dịch tiến công tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ và huy động một lực lượng lớn quân chủ lực vào Chiến dịch. Quán triệt nguyên tắc “đánh chắc thắng” của Trung ương Đảng, Bác Hồ và căn cứ vào thực tế chiến trường, thực lực của hai bên, Bộ Chỉ huy Chiến dịch chọn phương châm “đánh chắc, tiến chắc”. Đây là lựa chọn hết sức khó khăn nhưng vô cùng đúng đắn, khoa học của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Chiến dịch và cá nhân Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Để thực hiện kế hoạch đó, cùng với triển khai hàng loạt biện pháp tác chiến, Bộ Chỉ huy Chiến dịch đã chủ động tổ chức, sử dụng lực lượng một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với từng giai đoạn, đợt chiến dịch và diễn biến chiến trường để tiêu diệt hoàn toàn tập đoàn cứ điểm mạnh nhất của địch. Thực tiễn Chiến dịch cho thấy, trải qua 55 ngày đêm chiến đấu kiên cường, dũng cảm, sáng tạo, ta diệt và bắt sống toàn bộ quân địch ở Điện Biên Phủ, thu vũ khí, trang bị của chúng. Thắng lợi đó là kết quả tổng hợp của nhiều yếu tố, trong đó nổi bật là nghệ thuật tổ chức, sử dụng lực lượng.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Ban chỉ huy chiến dịch ĐIện Biên Phủ năm 1954 (Nguồn báo Tin tức)

          Tập trung binh lực, hỏa lực giải quyết dứt điểm từng cụm mục tiêu vòng ngoài: Sau khi tăng cường lực lượng ở Điện Biên Phủ, địch ra sức củng cố hệ thống công sự, trận địa, biến Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh, với nhiều phân khu, trung tâm đề kháng dày đặc từ ngoài vào trong. Để bảo đảm chắc thắng trong từng đợt, từng trận đánh, Bộ Chỉ huy Chiến dịch đã tập trung ưu thế tuyệt đối về lực lượng so với từng trung tâm đề kháng của địch. Nét đặc sắc của nghệ thuật sử dụng lực lượng ở đây là, ta không chỉ đánh giá sát tình hình địch để tập trung lực lượng đảm bảo đủ sức tiêu diệt địch nhanh gọn, khiến chúng hoàn toàn bị bất ngờ, không kịp trở tay, mà còn là nghệ thuật phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa bộ binh với pháo binh, xung lực với hỏa lực và giữa hoạt động đánh chiếm trận địa với đánh bại địch phản kích. Nhờ đó, chúng ta đã tiêu diệt các cứ điểm ngoại vi, mở toang cánh cửa “vòng ngoài” để đưa lực lượng vào tiến công khu vực trung tâm tập đoàn cứ điểm địch.
          Sử dụng lực lượng chốt điểm, vây lấn hợp lý: Sau thắng lợi hạn chế của những ngày đầu Đợt 2, Bộ Chỉ huy Chiến dịch chủ trương tổ chức các lực lượng nhỏ, hoạt động rộng rãi, thực hiện đánh vây lấn, chia cắt, cô lập từng cứ điểm, cụm cứ điểm, siết chặt vòng vây vào khu trung tâm. Để thực hiện tốt chủ trương này, Bộ Chỉ huy Chiến dịch chỉ đạo các đơn vị trên từng hướng tiến công tổ chức lại lực lượng; tích cực xây dựng trận địa bao vây và trận địa tiến công, kết hợp chặt chẽ giữa vây lấn và đột phá trận địa phòng ngự địch, tạo cơ sở cho các lực lượng vừa thực hành vây lấn, vừa phòng ngự ngăn chặn, đánh bại phản kích của địch, khi có thời cơ tiến hành đột phá, lần lượt đánh chiếm từng cứ điểm, ổ đề kháng, từng bước thu hẹp dần phạm vi trận địa phòng ngự của chúng. Đồng thời, Bộ Chỉ huy chỉ đạo các đơn vị tổ chức đào hàng trăm kilomet giao thông hào chiến đấu, cơ động, linh hoạt cùng hàng nghìn công sự và ụ súng các loại, tạo thế liên kết chặt chẽ với nhau, có thể cơ động lực lượng và mang vác một số vũ khí, thậm chí cả pháo hạng nhẹ. Thực tế chứng minh, việc sử dụng lực lượng hợp lý, tổ chức vây hãm, đẩy mạnh đánh lấn, tiêu hao rộng khắp, triệt đường tiếp tế của địch ở Điện Biên Phủ đã đẩy chúng vào thế ngày càng khốn quẫn. Đến cuối tháng 4/1954, mặc dù quân Pháp ở Điện Biên Phủ còn hơn 01 vạn tên, nhưng chỉ có 42% quân số còn đủ sức chiến đấu, tạo thuận lợi cho bước tiến công tiếp theo của Chiến dịch.
          Tập trung lực lượng tổng công kích giành thắng lợi quyết định: Trước những dấu hiệu phát triển đột biến của chiến trường, thời cơ tiêu diệt hoàn toàn tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ đã xuất hiện, Bộ Chỉ huy Chiến dịch quyết định huy động mọi lực lượng, thực hiện tổng công kích giành thắng lợi. Từ 14 giờ 00 ngày 7/5/1954, trên các hướng, mũi, toàn bộ lực lượng của ta đang từ thế vây lấn được lệnh nhanh chóng chuyển sang tổng công kích bằng sức mạnh áp đảo quân thù. Nét sáng tạo trong sử dụng lực lượng Chiến dịch còn được thể hiện khi thời cơ đến, Bộ Chỉ huy Chiến dịch đã táo bạo sử dụng Trung đoàn 209 (thuộc Đại đoàn 312) vượt cầu Mường Thanh, thọc sâu vào Sở chỉ huy địch, bắt sống tướng Đờ Cát-xtơ-ri cùng toàn bộ cơ quan tham mưu của tập đoàn cứ điểm, buộc toàn bộ quân địch trên chiến trường Điện Biên Phủ phải đầu hàng vô điều kiện.

Cờ quyết thắng của quân ta tung bay trên nóc hầm tướng D. Caxtơri (Nguồn Báo mới)

          Trải qua 56 ngày đêm chiến đấu kiên cường và anh dũng trong điều kiện “khoét núi ngủ hầm mưa dầm cơm vắt, máu trộn bùn non, gan không núng, chí không mòn…”, quân và dân ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 16.200 sinh lực địch, thu toàn bộ vũ khí, trang bị quân sự, bắn rơi nhiều máy bay; xóa sổ hoàn toàn tập đoàn cứ điểm quân sự mạnh nhất Đông Dương của quân đội Pháp.
          Thắng lợi của Chiến dịch Điện Biên Phủ là sự phát triển đến đỉnh cao của nghệ thuật quân sự, nghệ thuật chiến dịch Việt Nam trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, góp phần đánh bại Kế hoạch Na-va, làm tiêu tan hy vọng của Pháp và can thiệp Mỹ hòng xoay chuyển cục diện chiến tranh Đông Dương, tìm “lối thoát danh dự”; đồng thời tạo nên bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách mạng Việt Nam, quyết định đến việc ký Hiệp định Giơ-ne-vơ về lập lại hòa bình ở Việt Nam, Lào và Campuchia. Đó là “một mốc son chói lọi bằng vàng” trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
          Thắng lợi của Chiến dịch Điện Biên Phủ khẳng định sự trưởng thành vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Đây là cơ sở quan trọng để toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta vững tin dám đánh, quyết đánh và đánh thắng đế quốc Mỹ, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
          Chiến thắng Điện Biên Phủ đã lùi sâu theo dòng chảy của thời gian nhưng ý nghĩa và giá trị lịch sử của nó vẫn còn nguyên giá trị đối với dân tộc Việt Nam và cả nhân loại yêu chuộng hòa bình trên thế giới; xứng đáng được ghi vào lịch sử dân tộc như một Bạch Đằng, một Chi Lăng hay một Đống Đa trong thế kỷ 20 và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công chói lọi đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc.